— Waar ga je nu weer naartoe? Mama komt toch langs! — mijn man begreep maar niet waarom ik dit deed. En later legde ik alles uit aan mijn schoonmoeder.
Alles begon met kleinigheden. Maar is het ooit anders? Grote problemen groeien uit kleine steken, die in het begin onbeduidend lijken.
De eerste keer dat Lidia Petrovna bij ons langskwam, was een maand na de bruiloft. Ik was blij — eindelijk zou ik mijn schoonmoeder beter leren kennen! Daarvoor hadden we elkaar alleen op de bruiloft gezien, waar ze overdreven beleefd, maar toch afstandelijk was geweest.
— Anja, liefje, — zei ze zodra ze de drempel overstapte, — waarom is het zo’n rommel in de hal? De jassen hangen maar wat slordig. Mijn Serezja had altijd perfecte orde.
Ik keek naar de hal. Twee jassen aan de kapstok en een paar sneakers tegen de muur — waar was de rommel? Maar ik zweeg, denkend dat mijn schoonmoeder gewoon zenuwachtig was in een nieuwe omgeving.
— En wat is dat voor geur in de keuken? — vervolgde ze, terwijl ze haar neus ophaalde. — Ben je vlees aan het bakken? Serezja houdt niet van gebakken vlees, hij heeft een zwakke maag. Ik kookte altijd op stoom voor hem.
— Mam, ik eet gebakken vlees prima, — verdedigde Serezja mij en sloeg een arm om me heen.
— Je bent er gewoon aan gewend geraakt, jongen. Maar eigenlijk is het slecht voor de maag. Anja, jij zorgt toch voor de gezondheid van je man?
Ook dit keer hield ik me in. Ik maakte het vlees opnieuw klaar, dit keer gestoomd. Ik dekte de tafel, pakte het beste servies, kocht een taart waarvan Serezja had gezegd dat zijn moeder die lekker vond.
Maar zelfs daar vond Lidia Petrovna iets op aan te merken.
— Je had stoffen servetten moeten gebruiken, niet van papier. En die taart is veel te zoet, dat kan ik niet eten. In onze familie is er een hoog risico op diabetes. Heeft Serezja dat niet verteld?
Serezja haalde verlegen zijn schouders op. Nee, dat had hij niet.
Tijdens de lunch begon mijn schoonmoeder uit te leggen hoe je soep “echt goed” moet koken (“niet zoals jij, Anja, maar eerst de wortel apart aanfruiten”), hoe je overhemden moet strijken (“aan die vouwen zie je dat je het niet kunt”), en hoe je überhaupt een huishouden hoort te runnen (“in mijn tijd wisten vrouwen dat allemaal al van kinds af aan”).
Serezja zweeg, knikte af en toe naar zijn moeder. En ik glimlachte en dacht: ach ja, de schoonmoeder wil helpen, haar ervaring delen. Dat is toch normaal.
Lidia Petrovna begon elke twee weken te komen. Daarna elke week. Elke keer vond ze weer iets nieuws om kritiek op te leveren. De bloemen in de vaas stonden verkeerd, de boeken in de kast waren verkeerd gerangschikt, ik waste de afwas met het verkeerde middel.
— Anja, waarom heb je zulke handdoeken in de badkamer? Serezja is gewend aan zachte, badstof handdoeken. En hij moet een andere tandpasta gebruiken — hij heeft gevoelige tanden.
— Anja, waarom koop je dit brood? Serezja eet al sinds zijn kindertijd alleen “Darnitski”. En de melk moet een ander vetgehalte hebben.
— Anja, die gordijnen passen helemaal niet bij het behang. Ik ken iemand die je kan helpen iets fatsoenlijks uit te kiezen.
Ik hield het vol. Ik paste me aan. Kocht nieuwe handdoeken, een andere tandpasta, het juiste brood. Vervangde de gordijnen. Maar Lidia Petrovna vond steeds nieuwe redenen om ontevreden te zijn.
Het ergste was dat ze over mij in de derde persoon sprak, alsof ik er niet bij was.
— Serezja, zeg tegen je vrouw dat de afwas met heet water gedaan moet worden. Anders blijven er bacteriën achter.
— Serezja, je vrouw moet leren een normale soep te koken. Deze is veel te dun.
— Serezja, leg haar uit dat je gasten in een schone kamerjas ontvangt, niet in huiselijke kleding.
En Serezja knikte, en later ’s avonds gaf hij mij voorzichtig de “adviezen” van zijn moeder door: “Anja, misschien moet je toch de afwas met heter water doen? Mama zegt…”
Langzaam begon ik te begrijpen: elk bezoek van mijn schoonmoeder verandert in een examen dat ik bij voorbaat al niet kan halen. Wat ik ook deed, hoe ik ook mijn best deed — het was altijd verkeerd, niet goed, niet zoals het hoort.
— Lidia Petrovna, misschien is het beter als u niet zo vaak komt? — durfde ik op een dag te vragen. — We zijn pas getrouwd, we zouden graag wat tijd samen doorbrengen…
— Ik heb alle recht om mijn zoon te bezoeken wanneer ik dat nodig vind, — sneed mijn schoonmoeder af. — Serezja is mijn enige kind, en ik zal niemand toestaan ons contact te beperken.
Serezja zweeg. Zoals altijd.
En een week later kwam Lidia Petrovna weer. En weer begon ze me te onderwijzen: hoe je thee moet zetten, hoe je was moet vouwen, hoe je met buren moet praten.
— In mijn tijd respecteerden schoondochters hun schoonmoeders, — zuchtte ze. — En nu denken jonge meisjes dat iedereen hen iets verschuldigd is. Serezja, je moet je vrouw opvoeden.
Toen begreep ik het: het ging niet om mijn fouten of mijn onkunde. Het ging erom dat Lidia Petrovna haar zoon niet kan loslaten. Ze wil zijn leven blijven controleren, en ik sta haar daarbij in de weg.
De volgende keer dat Serezja vertelde dat zijn moeder weer zou komen, zei ik:
— Prima. Dan ga ik naar een vriendin.
— Hoezo? — hij begreep het niet. — Mama komt toch!
— En? Laat haar komen. Jullie zullen het vast gezellig hebben samen.
— Maar wie gaat er dan koken? De tafel dekken?
— Wat is er, ben je dat soms verleerd? Of moet je moeder dat doen?
Serezja zweeg onthutst. Ik pakte mijn tas en vertrok.
Ik kwam pas laat in de avond terug. Serezja ontving me met een ontevreden gezicht.
— Mama was erg van streek. Ze is speciaal gekomen, en jij was er niet.
— Ze kwam voor jou, niet voor mij, — antwoordde ik. — Ik hoop dat jullie het gezellig hebben gehad.
— Anja, je begrijpt het niet. Mama doet haar best voor ons, ze wil helpen…
Lees verder door hieronder op de knop (VOLGENDE 》) te klikken !
