“Toen mijn schoonmoeder besloot de baas te spelen in mijn appartement en zelfs in mijn zwangerschap, maar ik zette haar de deur uit”
Lena stond bij het raam en keek naar de binnenplaats, waar kinderen in de zandbak speelden. Drie maanden geleden had ze van zo’n rust gedroomd – het moment waarop ze eindelijk in haar eigen appartement zou trekken na jarenlange renovatie.
Dit vervallen appartement in een oud huis hadden haar ouders ooit voor haar gekocht toen ze nog op de universiteit zat. Destijds leek het een cadeau voor haar meerderjarigheid, nu was het haar enige redding van huurwoningen en eindeloze verhuizingen.
— Lenotsjka, — riep Andrej vanuit de gang, — mama wil met je praten.
Lena sloot haar ogen. De schoonmoeder. Galina Petrovna. Een vrouw die elk gesprek in een verhoor kon veranderen en elke vraag in een bevel.
— Wat is er nu weer? — vroeg Lena vermoeid, terwijl ze zich naar haar man omdraaide.
Andrej keek schuldbewust. Die uitdrukking verscheen steeds vaker op zijn gezicht sinds hun huwelijk, vooral wanneer het over zijn moeder ging.
— Ze wil bij ons komen wonen, — flapte hij er snel uit, alsof hij bang was dat hij het anders niet zou durven zeggen.
Lena voelde hoe alles in haar zich samenkneep. Ze stelde zich al voor hoe Galina Petrovna door hun tweekamerappartement zou lopen, elk hoekje kritisch bekijkend.
— Andrej, we hebben het hier al over gehad. Nee.
— Len, wacht even. Luister tenminste. Ze zegt dat we het huishouden niet aankunnen. Dat jongeren tegenwoordig niets kunnen, en dat zij ons zal leren hoe we goed moeten leven.
— Ons leren goed leven? — Lenas stem werd hoger. — In míjn appartement?
— Nou ja, niet in het mijne, — probeerde Andrej te grappen, maar zodra hij haar gezicht zag, werd hij serieus. — Lena, alsjeblieft. Het is maar tijdelijk. Ze laat ons met rust als we instemmen. Je weet hoe koppig ze is.
Lena wist het maar al te goed. Galina Petrovna hoorde bij het type vrouwen dat koste wat kost haar zin kreeg. Ze kon tien keer per dag bellen, onaangekondigd voor de deur staan, of een scène maken voor het hele gebouw. Lena was die strijd inmiddels beu.
— Goed dan, — zei ze uiteindelijk. — Maar voor één maand. Maximaal.
Andrej slaakte een zucht van opluchting en sloeg zijn armen om haar heen.
— Dank je, lieverd. Ik wist dat je het zou begrijpen.
Lena voelde geen begrip. Alleen haar eigen nederlaag.
Galina Petrovna trok het appartement binnen als een generaal die een veroverd gebied inneemt. Eerst liep ze door alle kamers, schudde afkeurend haar hoofd en klikte met haar tong.
— Wat is dit allemaal, — mompelde ze terwijl ze in de kasten keek. — Spullen liggen overal, geen greintje orde. En kijk eens wat hier in de keuken gebeurt! Vuile pannen, borden niet op hun plaats.
Lena klemde haar kaken op elkaar. De pannen waren schoon, en de borden stonden netjes te drogen waar ze hoorden te staan.
— Mam, alles is in orde, — probeerde Andrej tussenbeide te komen.
— Orde? Kijk eens naar die koelkast, jongen. Eten ligt overal verspreid, niemand controleert de houdbaarheidsdata. Gelukkig dat ik gekomen ben. Ik zal jullie leren hoe het moet.
Galina Petrovna installeerde zich in de woonkamer en spreidde haar spullen uit alsof ze van plan was lang te blijven. Lena merkte dat haar koffer duidelijk niet voor één maand bedoeld was.
— Galina Petrovna, — begon ze voorzichtig, — misschien kunnen we samen bespreken hoe we het huishouden het best organiseren? Ik ben gewend aan een bepaalde orde.
De schoonmoeder keek haar verbaasd aan.
— Jij bent ergens aan gewend? Meisje, je hebt nog niets geleerd. Ik had op jouw leeftijd al drie kinderen grootgebracht en hield mijn huis piekfijn in orde. Jij kunt nog geen fatsoenlijke bouillon koken.
Lena voelde haar wangen gloeien. Ze kookte prima, en Andrej had haar gerechten altijd geprezen. Tot zijn moeder opdook.
— Mam, — probeerde Andrej opnieuw, — Lena kookt heel goed.
— Goed genoeg voor jullie, jongeren, — wuifde Galina Petrovna weg. — Maar ik ben echte maaltijden gewend. Goed, ik zal het je leren. Het belangrijkste is dat je wílt leren.
Lena besefte dat ze helemaal geen behoefte had om iets van haar te leren. Ze wilde alleen dat die maand zo snel mogelijk voorbij zou gaan.
De dagen veranderden in een nachtmerrie. Galina Petrovna stond om zes uur ’s ochtends op en begon meteen orde op zaken te stellen. Haar idee van orde verschilde totaal van dat van Lena. Het servies moest precies op een bepaalde plek staan, handdoeken hingen onder een exacte hoek, en in de koelkast volgden de producten een ingewikkeld systeem dat alleen zij zelf leek te begrijpen.
— Lena, — zei ze terwijl ze zonder te kloppen de slaapkamer binnenkwam, — sta op. Het is al zeven uur en jij slaapt nog steeds. Het huis houdt zichzelf niet schoon.
Lena werkte tot negen uur ’s avonds en wilde ’s ochtends tenminste tot acht uur kunnen slapen. Maar de schoonmoeder vond dat onaanvaardbaar.
— In onze familie stonden de vrouwen altijd vroeg op, — legde ze uit. — Het huis moet klaar zijn voordat de man wakker wordt.
Andrej zei niets. Hij vertrok vroeger naar zijn werk dan de anderen en kwam pas thuis als de grootste gevechten al voorbij waren. Lena probeerde met hem te praten, maar hij haalde alleen zijn schouders op.
— Len, houd nog even vol. Ze gaat binnenkort weer weg.
Maar Galina Petrovna was helemaal niet van plan om te vertrekken. Integendeel, ze voelde zich steeds meer de eigenares van het huis. Ze schoof met meubels, veranderde de plek van spullen en bekritiseerde elk gerecht dat Lena klaarmaakte.
— Je hebt wéér geen zout toegevoegd, — zei ze, terwijl ze de soep proefde. — Ik heb het je gisteren nog laten zien. Je moet beter luisteren.
— Ik heb het zout precies zo toegevoegd als altijd, — antwoordde Lena zacht.
— Helemaal niet, — kapte de schoonmoeder haar af. — Goed dat ik gekomen ben. Andrej, zeg je vrouw dat ze beter naar de adviezen van ouderen moet luisteren.
Andrej knikte en zweeg.
De eerste maand ging voorbij. Daarna volgde de tweede. Galina Petrovna was niet alleen niet van plan te vertrekken, ze werd steeds meer de onbetwiste leider van het gezin. Ze bepaalde wat er in de winkel gekocht werd, hoe het geld uitgegeven moest worden, welke programma’s er op televisie kwamen.
— Lena, — zei ze terwijl ze de afstandsbediening uit haar handen pakte, — die series van jullie zijn onzin. Laten we liever naar het nieuws kijken. Je moet weten wat er in het land gebeurt.
Lena voelde hoe haar eigen leven haar door de vingers glipte. Ze kon niet ontspannen in haar eigen appartement, niet normaal met haar man praten, niet eens zelf kiezen wat ze bij het ontbijt wilde eten.
— Andrej, — zei ze op een avond toen de schoonmoeder even naar de winkel was, — dit kan zo niet langer. Ze moet weg.
— Len, wacht even. Ze helpt ons toch. Het huis is netjes, ze kookt…
— Ze kookt alleen wat zij lekker vindt. Het huis is alleen netjes volgens háár normen. En ik voel me een vreemde in mijn eigen appartement.
Andrej zuchtte.
— Ik zal met haar praten.
Maar dat praten lukte niet. Telkens als Andrej het onderwerp aansneed dat zijn moeder misschien eens naar huis moest, begon Galina Petrovna te huilen.
— Jongen, — zei ze, terwijl ze haar tranen afveegde, — ik dacht dat jullie me nodig hadden. Ik wilde alleen maar helpen. Maar als ik in de weg zit… Al begrijp ik niet waarmee. De hele dag werk ik, maak schoon, kook. En jouw vrouw doet niets anders dan ontevreden kijken.
— Mam, niemand zegt dat je in de weg zit, — probeerde Andrej haar te sussen.
En daarmee was het gesprek voorbij. Lena begreep dat ze in een val zat. Galina Petrovna was een meester in emotionele manipulatie, en haar zoon kon de tranen van zijn moeder niet weerstaan.
Lees verder door hieronder op de knop (VOLGENDE 》) te klikken !
