— Goed, — antwoordde Marina zacht. — Laat hem maar schrikken.
Oleg kondigde de volgende etentje een week van tevoren aan.
— Zaterdag komen Andrej en Olja, — zei hij tijdens het ontbijt. — Herinner je je hen nog? Andrej en ik wilden al een tijdje een nieuw project bespreken. Marina, kun je iets bijzonders maken? Misschien dat konijn in roomsaus? Iedereen was er toen weg van.
Marina zweeg, roerde in haar koffie.
— Marina? Heb je me gehoord?
— Gehoord.
— En?
— Ik denk erover na.
Oleg fronste, maar zei niets. Hij dacht waarschijnlijk dat ze gewoon niet in de stemming was.
De zaterdag begon zonnig, ondanks dat het al oktober was. Marina stond vroeg op, maar ging niet naar de keuken. In plaats daarvan besteedde ze veel tijd aan het uitkiezen van een outfit. Ze koos een elegant donkerblauw jurkje dat ze al lang niet meer had gedragen. Ze deed haar make-up, maakte haar haar netjes.
Rond één uur kwam Oleg de keuken in.
— Marina, waarom ben je nog niet begonnen met koken? De gasten komen om zes uur.
— Ik weet het.
— Maar er is nog maar weinig tijd.
— Er is genoeg tijd.
Hij keek haar verbaasd aan, maar zei niets. Ging naar zijn werkkamer.
Om vijf uur, toen het huis normaal gesproken al naar eten rook, kwam Oleg naar buiten en bleef als aan de grond genageld staan.
De tafel was leeg. Geen servies, geen gerechten, geen hapjes. In de keuken rook het niet naar eten. Maar in de woonkamer zat Marina op de bank — in haar mooie jurk, met een glas mineraalwater, bladerend in een tijdschrift.
— Marina, — zei Oleg langzaam, alsof hij tegen een kind sprak, — de gasten komen over een uur. Waar is het eten?…
— Geen idee, — zei ze zonder haar blik van het tijdschrift op te tillen. — Waarschijnlijk ergens in de winkels.
— Wat… wat bedoel je? Je hebt niet gekookt?
— Nee.
— Hoezo “nee”?!
Nu keek ze hem aan. Kalm, aandachtig.
— Heel eenvoudig. Ik heb niet gekookt.
— Maar ik heb je toch gezegd dat er gasten komen! Wat moeten we eten?!
— Jij hebt gezegd dat jouw gasten komen. Voor jouw project. Ik dacht dat jij dat eten dan wel zelf zou regelen.
Oleg opende en sloot zijn mond als een vis. Katja en Dima, die de verhitte stemmen hadden gehoord, keken nieuwsgierig uit hun kamers.
— Marina, ben je gek geworden? Over een uur staan de mensen hier en er is niks te eten!
— Bestel iets bij een restaurant, — zei ze met een lichte schouderophaling. — Bezorging gaat tegenwoordig snel. Of kook zelf. Je hebt toch handen.
— Ik kan niet koken!
— Jammer. Misschien had je het moeten leren.
Er werd aangebeld. Oleg rende in paniek naar de deur — te vroeg voor de gasten. Het bleek een koerier met een grote doos te zijn.
— Mevrouw Marina Sergejevna? Een pakket voor u.
Marina zette haar handtekening en nam de doos aan. Mooi ingepakt, met een lint eromheen. Oleg keek haar verbaasd aan.
De gasten kwamen precies om zes uur. Andrej en Olja, vrolijk, met een fles wijn in de hand. Oleg begroette hen met een geforceerde glimlach en wierp ondertussen verwarde blikken naar Marina.
— Kom binnen, kom binnen, — zei hij gehaast. — Marina, snijd je misschien wat kaas? Of worst?
— Nee, — zei ze terwijl ze in de fauteuil zat, met haar benen over elkaar. — Vandaag ben ik geen bedienend personeel. Vandaag ben ik ofwel een vrouw, of een gast. Kies maar.
Andrej en Olja wisselden een blik. De lucht was gespannen, alsof er elk moment onweer kon losbarsten.
— Weet je wat, laten we gewoon iets bestellen, — probeerde Olja de spanning te breken. — Sushi misschien? Of pizza?
— Geweldig idee, — glimlachte Marina. — Oleg, bestel jij? Jij hebt de kaart.
Terwijl Oleg zenuwachtig door het menu op zijn telefoon scrolde en de bestelling plaatste, stond Marina op en pakte de doos met het lint.
— Oleg, — zei ze.
Hij keek op, nog steeds bezig met de telefoon.
— Wacht even, — zei hij en bedekte de microfoon. — Wat is er?
— Jij hebt vandaag toch een feestelijke dag, hè? Het ondertekenen van dat nieuwe contract?
— Nou… ja, — hij begreep niet waar ze naartoe wilde.
— Dan wil ik je ook een cadeau geven.
Ze reikte hem de doos aan. Iedereen in de kamer zweeg. Oleg pakte de doos voorzichtig aan, alsof die kon ontploffen.
— Maak open, — zei Marina en ging weer zitten.
Hij maakte het lint los, tilde het deksel op — en verstijfde.
Marina keek toe hoe de kleur langzaam uit zijn gezicht trok. Hoe zijn vingers zich vastklemden aan de rand van de doos. Hoe zijn blik van het ene voorwerp naar het andere schoot: een zwangerschapstest met twee duidelijke streepjes, een DNA-testkit, en een envelop met documenten.
— Wat… wat is dit? — zijn stem klonk schor.
— Een cadeau, — antwoordde Marina kalm. — De zwangerschapstest toont aan dat ik een kind verwacht. Ons kind. De DNA-test zal het bevestigen wanneer het zover is. En de documenten — dat zijn de echtscheidingspapieren en de verdeling van de bezittingen.
De stilte was zo dik dat de lucht leek stil te staan.
— Je… je maakt een grap, — Oleg keek haar ongelovig aan.
— Geen enkele grap. Hier is de lijst van de eigendommen die op mijn naam staan. Het appartement aan de Tverskajastraat, het commerciële pand aan de Sadovaja-ring, dertig procent van de aandelen in “StroyInvest”. Juridisch is het mijn eigendom. En binnenkort ook feitelijk.
— Marina, — Oleg zakte neer op de bank, nog steeds met de doos in zijn handen. — Ik begrijp het niet. Wat gebeurt hier?
— Wat er gebeurt, is wat al lang had moeten gebeuren. De echtgenoot dacht dat ik opnieuw zijn gasten zou bedienen, maar ik zette voor hem een doos met een cadeau neer dat hem deed verbleken van angst. Dat is alles.
— Maar… maar wij… ik hou van je!
— Nee, — Marina schudde haar hoofd. — Jij houdt van gemak. Je houdt ervan dat ik gezelligheid creëer, dat ik kook, dat ik jouw gasten ontvang, dat ik niet tegenspreek, niet protesteer. Maar dat is geen liefde voor een mens. Dat is liefde voor comfort.
— Ik kan veranderen! — riep hij en sprong op. — Echt, ik kan het! Ik zal helpen, ik zal…
— Oleg, stop, — haar stem klonk niet boos, alleen vermoeid. — Dit is geen straf. Dit is gewoon het einde. Ik ben het beu om onzichtbaar te zijn. Beu om een dienstmeisje te zijn in een mooie jurk. Ik wil dat mijn kind opgroeit in een gezin waar respect is, niet gebruik.
Andrej en Olja stonden langzaam op.
— We gaan maar, denk ik, — mompelde Andrej. — Dit is… blijkbaar geen goed moment.
— Nee, blijf gerust, — glimlachte Marina. — Het eten is tenslotte al besteld. En er is reden genoeg om te vieren. Twee redenen zelfs: Oleg heeft een nieuw contract, en ik — een nieuw leven.
— Marina, alsjeblieft, — Oleg deed een stap naar haar toe. — Laten we praten. Gewoon normaal praten. Zonder gasten, zonder…
— We hébben al gepraat. Vaak. Ik heb uitgelegd dat ik moe ben, dat ik steun nodig heb. En telkens omhelsde je me, zei dat je van me hield — en ging alles gewoon verder zoals het was.
— Ik wist niet dat het zó ver ging…
— Precies. Je wist het niet. Omdat je het nooit vroeg. Nooit geïnteresseerd was. Nooit keek.
Katja en Dima stonden in de deuropening en keken met grote ogen toe.
— Papa, wat gebeurt er? — vroeg Katja zacht.
— Jullie stiefmoeder heeft besloten ons gezin te vernietigen, — Oleg kon nog steeds niet geloven wat er gebeurde.
— Nee, — zei Marina en keek de kinderen aan. — Ik heb besloten mijn eigen gezin op te bouwen. Eentje waar liefde is, geen uitbuiting. Waar een kind leert dat zijn moeder geen dienstmeid is, maar een mens.
— Dus het gaat om geld, — Oleg lachte plots, bitter en gekwetst. — Je kwam erachter dat er eigendom op jouw naam stond en besloot het te houden.
— Als het om geld ging, had ik gewoon mijn mond gehouden en doorgegaan. Dat was winstgevender geweest. Maar ik koos voor waardigheid.
Ze stond op en liep naar het raam. Achter het glas vielen de herfstschemeringen over de stad.
— Je krijgt de documenten officieel via de advocaat, — zei ze rustig. — Alles volgens de wet, eerlijk en netjes. Maar het bezit dat op mijn naam staat, blijft van mij. Dat wordt het fundament voor ons kind. Hij zal verzorgd zijn. Maar opgroeien bij mij. Zonder jouw giftige aanwezigheid, zonder jouw overtuiging dat geld het recht geeft om mensen te commanderen.
— Je hebt geen recht, — Oleg deed een stap naar haar toe, maar bleef staan toen hij haar blik zag.
— Ik heb het recht. Het recht op geluk. Op respect. Op het niet langer een schaduw te zijn in mijn eigen leven.
Er werd weer aangebeld — dit keer was het de bezorging van het eten. Marina deed de deur open, nam de tassen aan en zette ze op tafel.
— Jullie diner, — ze knikte naar Oleg. — Eet smakelijk.
Ze pakte haar handtas en liep naar de deur.
— Waar ga je heen?
— Naar een vriendin. Om voorlopig bij haar te wonen. Mijn spullen haal ik maandag, als jij aan het werk bent.
— Marina!
Ze draaide zich in de deuropening nog één keer om.
— Weet je, Oleg, het trieste is niet dat je me als een dienstmeid behandelde. Het trieste is dat je oprecht niet begreep dat het kwetsend was. Voor jou was dat gewoon normaal. Je eerste vrouw is waarschijnlijk daarom ook weggegaan. Maar je hebt nooit nagedacht waarom.
— Ik hou echt van je, — zei hij zachter, bijna wanhopig.
— Misschien. Op jouw manier. Maar dat is niet genoeg.
Marina liep de koele avond in. Ze stapte in haar auto, startte de motor. Haar handen trilden, haar hart bonsde. Maar diep vanbinnen voelde ze — voor het eerst in jaren — dat ze het juiste deed.
Ze legde haar hand op haar buik, waar binnenkort haar kind zou groeien.
— We redden het wel, — fluisterde ze. — We krijgen een ander leven. Een beter leven.
Drie maanden later was de scheiding officieel. Oleg had gevochten, advocaten ingehuurd, gedreigd, gesmeekt, beloofd. Maar Marina bleef standvastig. Maksim, haar advocaat, voerde de zaak foutloos. Het eigendom dat op Marina’s naam stond, bleef van haar. Bovendien kreeg ze alimentatie voor het ongeboren kind.
Oleg probeerde te beweren dat de eigendomsconstructie slechts een fiscale formaliteit was, maar de rechter oordeelde: documenten zijn documenten. Ze was mede-eigenaar, dus had ze volledig recht om daarover te beschikken.
Katja en Dima schreven haar een paar keer. Katja bood haar excuses aan, zei dat ze het toen niet begreep. Dima was korter: “Je hebt het hem echt betaald gezet. Papa is totaal van slag.”
Marina koesterde geen wrok. Ze waren kinderen, opgevoed binnen een bepaald systeem. Misschien zou deze les hen goed doen.
In de lente, toen de knoppen aan de bomen uitkwamen, beviel Marina van een dochter. Klein, met donker haar en een ernstige blik. Ze noemde haar Vera.
— Omdat ik eindelijk ben gaan geloven, — legde ze uit aan Lena, die op bezoek kwam. — Geloven dat ik recht heb op geluk. Dat waardigheid belangrijker is dan comfort. Dat ik het zelf kan.
Het appartement in het centrum dat op haar naam stond, bracht goede huurinkomsten op. Ook het commerciële pand leverde winst. Marina nam ontslag bij haar oude baan, waar ze haar dagen doelloos tussen huishoudelijke taken doorbracht, en begon haar eigen kleine bedrijf — een studio voor feestorganisatie. Ze ontdekte dat haar talent voor sfeer en schoonheid ook buiten andermans huis van waarde was.
Op een dag kwam Oleg hun dochter bezoeken. Hij stond bij de wieg en keek lang, zwijgend naar het slapende meisje.
— Ze is mooi, — zei hij uiteindelijk.
— Ja.
— Ze lijkt op jou.
— Misschien.
Een korte stilte.
— Ik heb veel begrepen, — zei Oleg zacht. — Sinds je weg bent. Ik heb een huishoudster ingehuurd. Ze werkte een maand en vertrok. Ze zei dat ik te veeleisend was. Toen kwam er nog één. En nog één. En toen besefte ik… Jij deed dit vijf jaar lang voor niets. En niet alleen het werk — je glimlachte, je hield vol, je zweeg.
Marina zweeg.
— Het spijt me, — zei hij, terwijl hij haar aankeek. — Echt waar.
— Ik weet het.
— Als ik kon…
— Oleg, — onderbrak ze hem rustig. — Het verleden kun je niet veranderen. Maar jij kunt veranderen. Voor de volgende vrouw, als die er komt. Of in elk geval voor je kinderen. Leer Dima en Katja mensen te respecteren. Alle mensen, niet alleen die met een hogere status.
Hij knikte, keek nog één keer naar haar, draaide zich om, knikte ter afscheid — en verdween uit haar leven. Ditmaal voorgoed.
Lees verder door hieronder op de knop (VOLGENDE 》) te klikken !
