— Waarover?
— Over Jegor natuurlijk. Jij hebt zijn leven verwoest.
Masja slaakte een zucht en deed een stap opzij om haar binnen te laten.
De schoonmoeder liep de kamer in en ging zitten zonder het te vragen.
— Je hebt mijn zoon eruit gegooid, begon ze. — Na alles wat hij voor jou gedaan heeft.
— Wat heeft hij gedaan, Ljoedmila Petrovna? Masja bleef kalm. — Zich in de schulden gestort, gelogen, mij beschuldigd? Is dat genoeg?
— Hij wilde jullie een waardig leven geven! riep ze uit. — Niet wegkwijnen in dit hok! Jij begrijpt niets van mannen. Ze moeten zich succesvol voelen, status hebben!
— En vrouwen moeten zich vernederd voelen, begrijp ik? vroeg Masja rustig. — Elke dag horen dat ze niets waard is, dat haar huis een schande is en haar ouders paupers zijn?
De schoonmoeder stond op.
— Je bent gewoon jaloers. Jegor komt er wel. Als hij iemand wordt, dan zal hij blij zijn dat hij van iemand zoals jij af is.
— Misschien, knikte Masja. — Zegt u hem dan alsjeblieft bedankt. Voor alles.
Ljoedmila Petrovna wierp haar een blik vol minachting toe en verliet luid smakkend de woning.
Na dat gesprek lachte Masja voor het eerst in lange tijd. Een harde, oprechte lach — door tranen heen. Bitter, maar bevrijdend.
De winter kroop ongemerkt dichterbij. Masja ging meer werken — nam extra rapportages aan, hielp collega’s, deed freelance klusjes. Het geld was schrikbarend schaars: een deel van de schulden op hun gezamenlijke rekening moest zij aflossen. De bank belde regelmatig.
Op een avond, toen ze thuiskwam, sprak een jongen in een donkere jas haar bij de portiek aan.
— Bent u Maria Nikolajevna?
— Ja.
— Zeg tegen Jegor dat de tijd loopt. Als hij niet terugbetaalt — nemen we andere maatregelen.
Een rilling trok door haar heen.
— Hij woont hier niet meer.
— Dan geeft u het maar aan hem door.
Hij draaide zich om en liep weg.
Die nacht kon Masja niet slapen. Bedragen, zinnen en herinneringen maalden door haar hoofd. Ze begreep het ineens: Jegor zat niet alleen in de schulden. Hij had háár erin meegetrokken — stilletjes, sluw, zonder te vragen. Alles wat op “hun” naam stond, was nu háár probleem.
De volgende dag ging ze naar de bank. De manager — een jonge vrouw met een vriendelijke blik — bladerde lang door de papieren.
— Kijk hier, zei ze uiteindelijk. — De autolening is afgesloten op beide echtgenoten. De handtekening — die is van u.
— Ik heb dat niet getekend, fluisterde Masja.

De manager keek haar met oprechte droefheid aan.
— Hij heeft uw handtekening waarschijnlijk vervalst… zei ze zacht. — Dat gebeurt helaas vaker.
Masja zat daar en luisterde naar het bonzen van bloed in haar slapen. Vervalsd. Zo ver was het gekomen.
Ze diende een verklaring in bij de politie. Zonder hoop. Gewoon om het vast te leggen. Daarna stapte ze naar buiten — kou, sneeuw, wind, bussen, de geur van uitlaatgassen. En ineens realiseerde ze zich dat ze niet meer wilde huilen. Genoeg. De grens was bereikt.
Er gingen drie maanden voorbij.
Masja kreeg eindelijk de herberekening rond, maakte afspraken met de bank, verkocht een deel van de oude meubels en verhuurde tijdelijk een kamer aan een studente. Het werd makkelijker om rond te komen. Rustiger.
Elke ochtend begon hetzelfde: koffie, een warme trui, de weg door de binnenplaats langs bevroren esdoorns. Ze begon van die regelmaat te houden. Het gaf haar het gevoel dat het leven tóch vooruitging.
En toen dook Jegor weer op.
Hij belde laat in de avond aan. Zijn stem hees, hijgachtig:
— Masj, doe open, ik sta voor de deur.
Ze wilde het eerst niet geloven. Maar ze liep toch naar buiten. Hij stond daar — ongeschoren, matte ogen, goedkope jas.
— Ik heb nergens om heen te gaan, zei hij. — Ik… heb fouten gemaakt.
Masja keek hem zwijgend aan. Dit was niet meer die zelfverzekerde man die ooit had beweerd dat “alles netjes in orde zou zijn”. Deze stond gebroken voor haar. Leeg.
— Masj, vergeef me. Ik snap het nu. Zonder jou… kan ik niet.
Ze bleef stil. De woorden “vergeef me” kwamen veel te laat, en veel te gemakkelijk.
— Ik ben niet boos, zei ze zacht. — Ik wil gewoon niet terug.
— Het is zwaar voor me, murmelde hij, terwijl hij een hand naar haar uitstak. — Laat me tenminste vannacht blijven.
Ze schudde haar hoofd.
— Nee, Jegor. Je had je kans. Je hebt zelf alles kapotgemaakt.
— Je bent veranderd, fluisterde hij.
— Ja. Dat moest wel.
Hij bleef nog even staan, niet wetend wat te zeggen. Daarna liet hij zijn hoofd zakken en liep weg.
Masja bleef lang bij het raam staan. De sneeuw viel in grote, zachte vlokken, alsof de wereld besloot heel stil te zijn voor haar.
Ze dacht terug aan wie ze een jaar geleden was — dat meisje dat droomde van “een huisje voor twee”. En ze begreep: toen bouwde ze geen thuis, maar een illusie. Jegor wilde helemaal geen gezin — hij wilde een decor, iemand naast zich die zijn “succes” moest bevestigen.
Nu kende ze de waarde van dingen — van woorden, van beloften, van opgeblazen zelfvertrouwen. En ze kende ook haar eigen waarde.
In het voorjaar, toen de sneeuw smolt, werden er jonge lindes geplant op de binnenplaats. Masja liep ’s ochtends naar haar werk en zag elke dag hoe ze verder uitliepen.

Ze behangde eindelijk de muren opnieuw — licht, zonder patronen, precies zoals ze altijd wilde. Ze kocht een nieuwe waterkoker, zette de meubels anders neer. Het was alsof het appartement opnieuw begon te ademen.
Svetka hielp haar — samen lachten ze, mopperden, sleepten dozen en aten pizza op de grond.
— Zo, zei Svetka terwijl ze haar handen afveegde. — Nu is dit echt jouw huis.
Masja glimlachte.
— Ja. Het mijne. En voor het eerst — echt.
Ze zette muziek op, zacht, zonder woorden. Vanuit het raam kwam de frisse lucht naar binnen, en in de weerspiegeling van het glas zag ze zichzelf — moe, maar levend.
En plots begreep ze: geluk is geen “driekamerappartement met parkeergarage”. Geen lening, geen likes, geen oordeel van iemands moeder.
Geluk is een ochtend waarin je niet bang bent om te ademen.
Ze keek naar de deur en dacht dat er ooit weer iemand binnen zou komen — niet met verwijten, niet met gemaakte glans, maar gewoon met warmte.
Maar ze zou niet wachten.
Ze had alles wat nodig was — zichzelf.
Lees verder door hieronder op de knop (VOLGENDE 》) te klikken !